Oksijen Döngüsü ve Dünya’nın Yaşanabilirliği Üzerine Tesiri
Neredeyse tüm aerobik organizmaların hayatta kalması ve çoğalması için gerekli bir element olan oksijenin karmaşık organizmaların oluşumu ve gelişimiyle de yakından ilgisi bulunuyor. Yeni bir çalışma ise oksijenin mevcut yaşanabilir dünyamızı şekillendirmede oynadığı kıymetli role sistematik bir bakış sunuyor.
Global oksijen döngüsünü araştırmak, yer sistemlerinin evrimi, gezegenimizin jeolojik geçmişte yaşanabilirliği ve insan ömrünün geleceği hakkında bedelli bilgiler sağlar. Jeoloji, jeokimya, jeobiyoloji ve atmosfer bilimi alanlarında çok sayıda araştırma oksijen döngüsü hakkındaki bilgimizi genişletmiştir. Bununla birlikte bu çalışmalar başka ayrı yapıldığı için bu kritik bilimsel mevzunun tek taraflı anlaşılmasına ve Dünya sisteminin farklı alanları ortasındaki etkileşimlerin eksik bir sentezine yol açtı.
Oksijen döngüsündeki değişiklikler kapsamlı bir formda özetlendi:
Lanzhou Üniversitesi’nden Profesör Jianping Huang, Science China Earth Sciences’ın nisan sayısında bu hususla ilgili yeni bir çalışmaya yayımladı. Evvelki araştırmaların bir özetine dayanarak makale yazan muharrirler, yer sistemlerinin beş-küre kontaklı bir modelini sundu ve yer sistem bilimlerindeki oksijen döngüsünün çekirdek pozisyonunu açıklığa kavuşturdu.
Çalışmada, Büyük Oksidasyon Olayı (GOE) ve kitlesel yok oluşların yanı sıra oksijen döngüsündeki değişiklikler ve çağdaş ve jeolojik vakit dahil olmak üzere, birçok vakit ölçeğinde gezegenimizin yaşanabilirliği üzerindeki tesiri kapsamlı bir formda özetlendi.
Mevzuyla ilgili “O2’yi hafife alıyoruz zira yalnızca orada ve her vakit soluyoruz fakat bizim üzere hayvanları hayatta tutmaya yetecek kadar olması milyarlarca yıl aldı” diyen Profesör Jianping Huang, oksijen döngüsünün uzun evrimi sırasında yavaş yavaş yaşanabilir bir Dünya oluştuğunu söylüyor.
Antropojenik faaliyetler oksijen döngüsü üzerinde güçlü bir tesire sahip:
Mevcut insan faaliyetlerinin oksijen döngüsü ve biyolojik çeşitlilik üzerindeki tesirleri de tartışılan mevzulardan biri. Bu noktada dünya tarihinde meydana gelen 5 büyük ölçekli cins yok oluşundan 4’ünün oksijen eksikliğiyle ilişkili olduğunu belirten Profesör Huang, gezegenimizin şu anda insan faaliyetlerinin baskısı altında büyük ölçekli bir oksijen azalması yaşadığını söyledi.
Çalışmaya nazaran Antroposen’den bu yana antropojenik faaliyetler yavaş yavaş yer sistemlerini yerleşik yörüngesinden uzaklaştırdı ve oksijen döngüsü üzerinde güçlü bir tesire yol açtı. Araştırmacılar, insan kaynaklı global oksijen döngüsünün bozulmasının, denetim altına alınmadığı takdirde gezegenimizin yaşanabilirliğini büyük ölçüde azaltabileceğini söylüyor.
Kaynak: https://www.webtekno.com/yeni-bir-arastirma-oksijen-dongusunun-dunya-yasanabilirligi-uzerindeki-etkisini-acikliyor-h108288.html